Chiều 05/5, đồng chí Hồ Tiến Thiệu, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì cuộc Họp xem xét, thống nhất phương án triển khai, quy trình xây dựng hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận dãy núi đá vôi và thung lũng Bắc Sơn là công viên địa chất toàn cầu. Cùng dự họp có đại diện lãnh đạo các sở ngành, UBND huyện Bắc Sơn, Bình Gia, Văn Quan, Chi Lăng, Hữu Lũng. Đại diện lãnh đạo Viện Khoa học địa chất và Khoáng sản, Trung tâm Karst và Di sản địa chất, Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Để triển khai nhiệm vụ này, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh được UBND tỉnh giao làm đơn vị chủ trì triển khai, lập quy trình xây dựng hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận dãy núi đá vôi và Thung lũng Bắc Sơn là công viên địa chất toàn cầu. Theo đó, Sở đã tổ chức tham khảo, học tập kinh nghiệm tại tỉnh Cao Bằng – là địa phương có công viên địa chất toàn cầu được công nhận năm 2018. Cùng với việc phối hợp với Viện Khoa học Địa chất và Khoáng Sản Đã tổ chức khảo sát, đánh giá sơ bộ tiềm năng của tỉnh để xây dựng hồ sơ trình UNESCO công nhận công viên địa chất toàn cầu tại các huyện Hữu Lũng, Chi Lăng, Bắc Sơn, Bình Gia, Văn Quan, Thành Phố, Cao Lộc, Lộc Bình. Dự kiến kế hoạch tổ chức thực hiện xây dựng và phát triển công viên địa chất toàn cầu tỉnh Lạng Sơn từ năm 2021 đến 2023, với tổng kinh phí 25,5 tỷ đồng.
Về phía Trung tâm Karst và Di sản địa chất đã phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lạng Sơn, các huyện Hữu Lũng, Chi Lăng, Bắc Sơn, Bình Gia, Văn Quan tiến hành khảo sát, đánh giá từ ngày 30/3 đến ngày 02/4/2021. Qua đó đã đánh giá về mặt tổng quan về tiềm năng di sản địa chất ở các huyện kể trên khá phong phú, đặc biệt là hệ thống các hang động. Sự có mặt của nhiều phân vị địa chất, trong đó nhiều phân vị lần đầu tiên được xác định ở tỉnh Lạng Sơn, cũng là một tiền đề để xác định nhiều kiểu loại di sản địa chất khác.
Theo Trung tâm Karst và Di sản địa chất về dự kiến quy mô, phạm vi công viên địa chất Lạng Sơn sẽ có 3 phương án gồm: 1. Các huyện Hữu Lũng, Bắc Sơn, Bình Gia, Văn Quan và Chi Lăng, diện tích trên 3.840Km2, dân số trên 375.600 người, tương đương chiếm khoảng 46,3% diện tích và 48,1% dân số toàn tỉnh. Phương án này bao gồm trọn vẹn khối đá vôi Bắc Sơn của tỉnh Lạng Sơn, tuy nhiên không bao gồm TP. Lạng Sơn và huyện biên giới Cao Lộc, Lộc Bình. Phương án 2 bao gồm thêm cả Tp. Lạng Sơn và hai huyện Cao Lộc và Lộc Bình, tương ứng chiếm khoảng 67% diện tích và 82,3% dân số toàn tỉnh; Phương án 3 bao gồm thêm cả TP. Lạng Sơn và 2 huyện Cao Lộc, Lộc Bình nhưng bỏ bớt huyện Bình Gia, tương ứng chiếm khoảng 53,9% diện tích và 75,6% dân số toàn tỉnh. Các phương án mở rộng sẽ giúp hội tụ được các giá trị di sản và huy động được các nguồn lực của tỉnh Lạng Sơn. Theo Viện Khoa học địa chất và Khoáng sản mốc thời gian kỳ vọng ngắn nhất để được công nhận là năm 2024.
Tại cuộc họp, đại diện 2 bên đã trao đổi, giải đáp những thắc mắc liên quan đến vấn đề về thực hiện quyền và nghĩa vụ của tỉnh nếu được công nhận là công viên địa chất đối với hệ thống mạng lưới công viên địa chất của UNESCO; vấn đề kêu gọi xã hội hoá chi phí hoàn thiện hồ sơ; chi phí cho công tác vận hành công viên địa chất; việc khai thác khoáng sản, rừng trồng tại các địa phương nằm trong công viên địa chất có được thực hiện hay không.
Phát biểu kết luận tại cuộc họp, đồng chí Hồ Tiến Thiệu – Chủ tịch UBND tỉnh đánh giá cao Viện Khoa học địa chất và Khoáng sản, Trung tâm Karst và Di sản địa chất đã quan tâm, giúp đỡ tỉnh trong đánh giá, khảo sát triển vọng của tỉnh trong xây dựng hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận công viên địa chất toàn cầu. Khẳng định, cần nhận thức rõ việc lập hồ sơ công nhận công viên địa chất toàn cầu nhằm phát triển kinh tế xã hội theo hướng bền vững, trong đó cốt lõi là phát triển du lịch và các dịch vụ kèm theo. Đồng chí chủ tịch UBDN tỉnh đề nghị thống nhất cao và quyết tâm xây dựng hồ sơ, quy trình để công nhận công viên địa chất toàn cầu. Về quy mô và phạm vi công viên địa chất thống nhất lựa chọn phương án 1 (Công viên địa chất Lạng Sơn bao gồm các huyện Hữu Lũng, Bắc Sơn, Bình Gia, Văn Quan, Chi Lăng. Phương án này bao gồm trọn vẹn khối đá vôi Bắc Sơn của tỉnh Lạng Sơn, không bao gồm Tp. Lạng Sơn và các huyện biên giới Cao Lộc và Lộc Bình); giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch làm đầu mối phối hợp với các sở ngành liên quan để triển khai các bước tiếp theo; Mong muốn Viện Khoa học địa chất và Khoáng sản tiếp tục giúp đỡ tỉnh thực hiện các công việc, nhiệm vụ xây dựng hồ sơ cũng như các vấn đề liên quan trong thời gian tới./.
