Hang Nà Lả- Nguồn tài nguyên du lịch tiềm năng của huyện Văn Quan

Huyện Văn Quan có đặc điểm của vùng núi đá vôi, có nhiều hang động đẹp, kỳ vĩ, xen lẫn là các thung lũng, đèo dốc với khung cảnh thiên nhiên đa dạng. Đây là tiềm năng quan trọng để phát triển du lịch tại Văn Quan như hệ thống hang Nà Lả thuộc xã Liên Hội (trước đây là xã Vân Mộng), nằm ở phía Bắc huyện Văn Quan, cách trung tâm thị trấn khoảng 13 km theo hướng quốc lộ 1B và đường tỉnh 232.

Hang Nà Lả có rất nhiều thạch nhũ, măng đá hình dạng độc đáo, cùng các thác nhũ đá khổng lồ và lấp lánh ánh vàng. Thời điểm thích hợp để khám phá hang là vào mùa khô lạnh, kéo dài từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau. Tùy vào thời tiết từng năm, với những năm mưa ít suối ngầm trong hang không bị ngập thì mùa hè vẫn là thời điểm lý tưởng để khám phá hang.

Hang Nà Lả được người dân phát hiện từ lâu. Nhiều người địa phương ưa khám phá hang động đã tìm đến hang Nà Lả để thỏa mãn trải nghiệm của mình. Theo người dân địa phương, hiện nay, chưa ai biết chính xác chiều dài của hang, những đoạn hang đã được khám phá có chiều dài khoảng trên 200m. Nếu đi sâu vào thêm nữa sẽ gặp tầng hang cạn thông lên trên núi, xung quanh là rừng núi Liên Hội bao phủ.

Sau khi vào cửa hang được khoảng 50 m, phần hang bắt đầu mở rộng dần và chia hai ngã rẽ. Rẽ phải là dòng suối ngầm. Rẽ trái là hướng hay được lựa chọn khám phá hơn. Dọc lối đi bên vách hang là các khối thạch nhũ (hay nhũ đá) còn nguyên sơ. Các khối nhũ đá này hiện ra lấp lánh như ánh sáng từ những viên đá quý hay được dát vàng khi được rọi đèn vào. Khu vực rộng nhất của hang có đường kính khoảng 15 m và trần cao khoảng 5 m. Khu vực hẹp nhất của hang có chiều dài khoảng 10m, chiều cao dưới 1m. Chính những đoạn hẹp này làm cho hành trình khám phá hang Nà Lả thêm thú vị, mới mẻ; đòi hỏi sự di chuyển khéo léo, uyển chuyển, phải cúi khom người để vượt qua.

Vượt qua được khe hẹp, mở ra trong mắt người đi là cả một không gian của nhũ đá, măng đá đầy ấn tượng, trong đó có “tầng thác nhũ đá” như cảnh tượng thác nước đang đổ xuống. Mảng thạch nhũ trải dài và có hình dạng “gợn như sóng biển”. Theo các nhà khoa học, thạch nhũ được hình thành do cặn của nước nhỏ giọt đọng lại trải qua hàng nghìn năm. Đây còn gọi là khoáng vật “treo” trên trần hay tường của các hang động. Mỗi không gian hang là nền kiến tạo địa chất với những hình dáng thạch nhũ, măng đá khác nhau nhưng rất đỗi gần gũi với đời sống thường ngày của người dân như: hình ảnh cối xay , vườn đỗ, ruộng bậc thang hay khu vườn mít…

“Khu vườn đỗ” là những hạt đá kết tròn như hạt đỗ, kích thước không đều nhau. Đoạn hang vườn đỗ có chiều dài khoảng 30 m và bề rộng tầm 5 m. Trong “khu vườn đỗ” này, măng đá vẫn đang mọc và nhú lên. Đây là một dạng trầm tích hang động phát triển từ nền hang động đá vôi, với hình măng, hình nón, nhọn, thấp nhỏ.

Khu nền địa chất hang có hình dạng như ruộng bậc thang còn đọng nước. Khi vào sâu trong hang xuất hiện các nhũ đá to như quả mít và có bề mặt sần sùi. Ngoài ra, còn có một hố đá vôi sâu cỡ 2 m được người dân ví như chiếc “Giếng làng” để lấy nước sạch phục vụ đời sống của nhân dân.

Hiện nay, dù chưa đưa vào khai thác du lịch nhưng hang Nà Lả vẫn đang là địa điểm thu hút người dân địa phương, các chuyên gia du lịch lựa chọn trải nghiệm, khảo sát, đánh giá tiềm năng phát triển du lịch. Hang Nà Lả nằm trong hệ thống điểm du lịch vừa được UBND tỉnh đưa vào Đề án Phát triển du lịch tỉnh Lạng Sơn đến năm 2030, mở ra cơ hội phát triển du lịch cho huyện Văn Quan trong tương lai.

Một số hình ảnh đoàn khảo sát tại hang Nà Lả: