Lạng Sơn- Miền biên cương nơi địa đầu Tổ Quốc, là mảnh đất hội tụ được khá đầy đủ các giá trị di sản văn hóa (cả vật thể lẫn phi vật thể), đa dạng sinh học và địa chất, khá khác biệt so với các vùng khác ở Việt Nam. Trong đó, sơn khối đá vôi Bắc Sơn với diện tích 1.500ha là một trong số sơn khối Karste điển hình nhất của nước ta.

Vùng núi đá vôi Bắc Sơn hay còn gọi là: Cánh cung Bắc Sơn, Nếp lồi Bắc Sơn, nằm giữa trung lưu sông Cầu và trung lưu sông Thương, độ cao trung bình cả vùng là 400-500m, cao ở phía Tây Bắc và thấp ở phía Đông Nam.

Sơn khối đá vôi Bắc Sơn nằm trên địa phận 3 tỉnh Lạng Sơn, Thái Nguyên  và Bắc Giang. Trong đó, huyện Bình Gia (Lạng Sơn) ở phía Bắc, thành phố Lạng Sơn ở phía Đông Bắc, Thị trấn Kép (Bắc Giang) ở phía Nam và Thái Nguyên ở phía Tây Nam của sơn khối đã vôi này. Vùng sơn khối đã vôi thuộc địa phận tỉnh Lạng Sơn còn hàng loạt các hang động chứa vết tích của người tiền sử.

Trong vùng đá rộng lớn này, quá trình Cát-tơ (karst) diễn ra ở những mức độ khác nhau: ở phần trung tâm, quá trình cát-tơ diễn ra mạnh mẽ để lộ ra những đồi lượn sóng được cấu tạo bới phiến sét màu đen hoặc vàng sáng. Những giai đoạn địa hình trẻ hơn lại tạo ra những thung karst cánh nếp lồi. Hay những cánh đồng ngoại vi karst rộng lớn ở ven rìa các khối đã vôi có quá trình karst phát triển cao.

Vùng núi đá vôi Bắc Sơn có nhiều hang động lớn bậc nhất nước ta như: Bình Long, Kéo Phầy, Thẩm Khách…54 hang trong số đó các nhà khảo cổ học đã phát hiện được di tích người tiền sử, với nhiều sọ người cổ, đồ đá mài nhẵn, đồ trang sức bằng xương và nhiều mảnh đồ gốm…Đó là dấu tích của nền văn hóa của cư dân sơ kỳ thời đá mới, cách đây từ 1 vạn đến trên 7500 năm. Nền văn hóa này, cư dân còn ở hang, săn bắt- hái lượm, bước đầu biết đến nông nghiệp sơ khai. Đây là những điểm sáng về mặt sáng tạo to lớn của nhân loại về mặt kỹ thuật văn hóa, những điểm du lịch kỳ thú cả về thiên nhiên hang động vùng karst.

Nhận thấy những tiềm năng, lợi thế về Văn hóa, Di sản địa chất, trong quý I và II năm 2021, Lạng Sơn đã có những bước triển khai để xây dựng hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận dãy núi đá vôi và thung lũng Bắc Sơn là công viên địa chất toàn cầu nhằm bảo tồn và phát huy giá trị về di sản, cũng là cơ hội để nâng tầm du lịch Xứ Lạng.

Trung tâm Thông tin Xúc tiến Du lịch Lạng Sơn