Đến với Xứ Lạng không một ai có thể bỏ qua món “Vịt quay lá mác mật” ngon nức tiếng với hương vị rất riêng biệt không nơi nào có được. Đặc biệt, Lạng Sơn đã nhận được Quyết định số 100/KLVN-TOP/2021 ngày 01/02/2021 của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Hội Kỷ lục gia Việt Nam) về việc xác lập đặc sản “Vịt quay lá mác mật” của Lạng Sơn lọt top 100 món ăn đặc sản của Việt Nam (2020-2021).
“Thịt vịt màu vàng óng ả, vị dai dai, mềm mềm, ngon ngậy chấm cùng nước chấm đậm đà từ bụng con vịt quay” là hương vị đọng lại trong tâm trí của du khách thập phương mỗi khi miêu tả món ăn nổi tiếng này của Xứ Lạng.
Để làm nên món Vịt quay lá mác mật ngon chuẩn vị thì ngay từ khâu chọn Vịt đã được tiến hành cẩn thận. Vịt được lựa chọn sẽ là Vịt Bầu Thất Khê. Giống vịt này được nuôi nhiều ở Thị trấn Thất Khê, huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn với đặc điểm là thịt dày, dai, xương nhỏ. Vịt chọn làm món Vịt quay lớn vừa tầm, không được quá già, cũng không quá non. Vịt sau đó được sơ chế sạch sẽ. Tiếp đó, lấy nội tạng rồi thổi cho da vịt căng phồng lên bằng cách lấy ống của lá đu đủ thổi rửa qua rượu.
Nhưng chọn vịt và sơ chế mới chỉ là khâu đầu. Để có một con Vịt quay ngon, khâu tẩm ướp vô cùng quan trọng. Gia vịt tẩm ướp gồm rất nhiều nguyên liệu và không thể thiếu lá mác mật tươi cùng với quả mác mật khô. Người dân Xứ Lạng có cách tẩm ướp tạo nên hương vị đặc trưng riêng. Đặc biệt hơn, mỗi gia đình đều có bí kíp gia truyền để tạo nên mùi vị khác nhau. Gia vị sau đó được cho vào bụng con vịt, khâu lại, để từ 2-3 tiếng cho ngấm và mang đi quay trên lò than hồng rực cho đến khi da vịt chuyển sang màu vàng vàng, nâu sẫm.
Món vịt quay đạt yêu cầu phải có lớp da giòn nhẹ màu nâu sẫm, lớp thịt bên trong không bị bở mà phải đạt độ dai mềm nhất định, thịt ngọt chín tới chứ không bị khô và đặc biệt phải “dậy” mùi thơm của lá mác mật.
Khi thưởng thức món “Vịt quay lá mác mật”, người dân địa phương pha chế loại nước chấm riêng có màu vàng cánh gián và sệt sệt đậm đà. Hoặc sẽ dùng nước sánh sệt từ bụng con vịt làm nước chấm. Những miếng thịt vịt nóng hổi khi vừa quay xong được chấm ngập trong nước chấm, khi nhai vị ngọt tự nhiên của thịt vịt quyện đậm cùng gia vị và nước chấm đã trinh phục vị giác của mọi thực khách dù là những thực khách khó tính nhất khi đến với Xứ Lạng.