Chùa Tiên nằm trong lòng núi Đại Tượng, thuộc địa phận phường Chi Lăng, thành phố Lạng Sơn, cách trung tâm thành phố Lạng Sơn khoảng 1 km.

Ngoài tên gọi Chùa Tiên, động còn có tên gọi khác là Song Tiên. Động nằm ở chính giữa lòng núi Đại tượng, là một động lớn, có vòm cao, rộng; trong động có hàng nghìn nhũ đá tạo nên muôn hình, muôn vẻ. Tất cả đều lung linh, sống động như trong một thế giới thần tiên.

Theo các nguồn sử liệu, Chùa Tiên được lập từ thời Lê Hồng Đức (khoảng từ năm 1460 – 1497). Khởi nguyên là một ngôi chùa nhỏ nằm cạnh Giếng Tiên bên sườn núi Đèo Giang – Văn Vỉ (cách cửa sau động chùa Tiên khoảng 200m). Sau đó, vào khoảng nửa cuối thế kỷ XVIII, do bị xuống cấp, Chùa được chuyển vào trong động Song Tiên.

Động chùa Tiên có hệ thống văn bia với 13 bia Ma Nhai. Đây là nguồn sử liệu quan trọng về di tích và có giá trị về văn học nghệ thuật do các văn nhân thi sĩ, quan lại dưới các triều phong kiến Việt Nam xưa lưu lại. Nội dung chính là ca ngợi cảnh đẹp của núi Đại tượng và ghi lại những lần trùng tu tôn tạo di tích của người xưa. Đây là 1 trong 8 cảnh đẹp được Ngô Thì Sỹ ca ngợi trong bài thơ “Trấn Doanh bát cảnh” được ông ghi dấu tại động chùa Tiên.

Chùa Tiên không chỉ là một di tích danh thắng mà còn là một địa điểm sinh hoạt tín ngưỡng, là nơi thờ Tiên, thờ Phật, Thánh Mẫu, thờ các vị anh hùng dân tộc. Chùa có cung Tam Bảo với hệ thống tượng phật bài trí khá hoàn chỉnh, có cung thờ Mẫu, thờ vọng đức Thánh Trần…

Hàng năm, vào ngày 18 tháng Giêng, nhân dân trong vùng lại mở hội lớn tại Chùa Tiên. Đây là nơi thỏa mãn nhu cầu tâm linh, là nơi gặp gỡ, giao lưu tình cảm, nơi diễn ra các trò chơi, trò diễn dân gian truyền thống của đồng bào các dân tộc Lạng Sơn./.