Vũ Lăng là xã vùng cao nằm ở phía Tây Nam huyện Bắc Sơn, cách thung lũng Bắc Sơn 20 km, với tổng diện tích tự nhiên là 4.160,29 ha. Xã Vũ Lăng được công nhận là xã An toàn khu ở tỉnh Lạng Sơn có bề dày truyền thống lịch sử – văn hóa lâu đời cùng với những di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh độc đáo, phong tục tập quán mang đậm bản sắc dân tộc. Nằm trên mảnh đất có vòng cung núi đá vôi Bắc Sơn – Ngân Sơn chạy qua nên trên địa bàn xã có rất nhiều hang động trong lòng núi, xen kẽ giữa các núi đá vôi đó là các vùng núi đất và các thung lũng bằng phẳng gọi là lân, lũng… Sinh sống trong xã chủ yếu là dân tộc Tày với phong tục tập quán, kiến trúc nghệ thuật đặc sắc cùng danh lam thắng cảnh đẹp và thơ mộng trải dài trên trên khắp các thôn bản.

Với mục tiêu, định hướng đưa nơi đây trở thành một điểm đến du lịch sinh thái cộng đồng hấp dẫn, đầu năm 2018, xã Vũ Lăng đã có những bước khởi đầu để phát triển loại hình du lịch này thu hút du khách đến tham quan, tìm hiểu văn hóa, phong tục, tập quán, nhà sàn truyền thống và hoạt động sinh hoạt, sản xuất của đồng bào các dân tộc nơi đây. Dựa trên những điều kiện về mặt tự nhiên, Vũ Lăng là địa điểm có nhiều điều kiện thuận lợi hình thành khu du lịch sinh thái cộng đồng.

Hồ Vũ Lăng

Hồ Vũ Lăng là hồ nước ngọt lớn với diện tích trên 30 ha, dung tích 2.100.000m3 là một trong 7 hồ chính và là 1 trong hai hồ lớn nhất của huyện Bắc Sơn, không những có vai trò điều tiết nước, mà còn tác dụng điều hòa khí hậu  địa phương, cung cấp thủy sản, giá trị đáng kể về giao thông và thủy lợi.  Hồ nằm xen giữa nhiều đồi, rừng tạo không khí trong lành xung quanh các ngôi nhà sàn truyền thống. Hồ Vũ Lăng trong xanh như một dải lụa vắt giữa rừng, nhấp nhô giữa lòng hồ là một vài gò đất trông chẳng  khác gì  những hòn đảo. Thêm vào đó khí hậu quanh năm mát mẻ, nhất là khi chuyển sang mùa thu đông thì hơi nước quanh đập bốc lên, khiến cho cả thung lũng càng trở nên hư ảo. Bao quanh hồ   Vũ Lăng là đồi núi trùng điệp tạo nên bức tranh phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ, nên thơ thích hợp hoạt động câu cá giải trí, đi bè mảng ngắm cảnh, nghỉ dưỡng, thưởng thức ẩm thực dân tộc … Không khí trong lành, cảnh sắc hoang sơ nơi đây chắc chắn là điểm đến thú vị của du khách cho mỗi dịp nghỉ ngơi.

Hiện nay ở xã Vũ Lăng vẫn duy trì những ngôi nhà sàn truyền thống của đồng bào dân tộc Tày hàng trăm năm tuổi, những ngôi nhà sàn nơi đây được lợp ngói âm dương, mang đậm kiến trúc bản địa truyền thống – vẫn giữ được nét văn hoá sơ khai từ trước đến nay với 3 gian 2 trái, 4 gian 2 trái… được làm bằng gỗ nghiến, rộng rãi, không gian đẹp có vườn tược…, được phân bố gần nhau mang tính chất cộng đồng rõ nét. Sinh hoạt văn hoá, văn nghệ tiêu biểu với các làn điệu hát Then, hát Lượn, hát Phong Slư, hát ví, múa sư tử… tạo nên không gian văn hoá đặc sắc. Mỗi dịp Tết đến Xuân về, mừng nhà mới hoặc trong các dịp lễ hội, mừng khách đến những lời hát Then, hát ví … lại được cất lên giữa núi rừng bao la, bên cạnh dòng suối mát hiền hòa làm say đắm lòng người.

Ẩm thựu độc đáo

Ẩm thực Vũ Lăng tiêu biểu với các món ăn truyền thống đặc trưng như: bánh chưng đen, xôi cẩm, lạp sườn, thịt tái (ướp đỏ), các loại rau rừng tự nhiên như rau ngót rừng, sau sau…, các sản vật nông nghiệp đặc trưng nổi tiếng khắp vùng như lạc đỏ, ngô, khoai sọ… Ngoài ra còn có măng chua, cá trê nướng, cá suối, các món ăn chế biến từ gà, vịt… tạo nên nét văn hóa ẩm thực riêng biệt khó có thể nơi nào có được.

Xã Vũ Lăng nổi bật với 2 điểm di tích nằm trong Khu di tích Khởi nghĩa Bắc Sơn, đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt. Đó là di tích đèo Thâm Thoông – Dập Dị và Di tích Trường Vũ Lăng. Hai di tích có giá trị lịch sử tiêu biểu, quan trọng trong hệ thống các di tích lịch sử cách mạng Việt Nam, ghi dấu hàng loạt những sự kiện có ý nghĩa đặc biệt.

Là một trong những xã thuộc vùng ATK, xã Vũ Lăng đã tạo dựng nối tiếp các điểm đến du lịch cộng đồng trên địa bàn. Với điều kiện thuận lợi về điều kiện tự nhiên, văn hóa, xã hội xã Vũ Lăng đã hình thành một khu du lịch sinh thái cộng đồng với sự liên kết của bảy hộ gia đình tại thôn Tràng Sơn 3. Cơ sở vật chất phục vụ phát triển du lịch đang được đầu tư như làm đường, bãi đỗ xe và đang tiếp tục nhân rộng hệ thống nhà sàn cùng công trình phụ, tiếp tục tái tạo các khu đồi trong khu sinh thái để bảo tồn các loài hoa như hoa sở, hoa hồi, hoa sim…

Xác định rõ những tiềm năng, nhất là các giá trị di sản văn hóa, lịch sử, huyện Bắc Sơn chú trọng thúc đẩy đầu tư phát triển du lịch với định hướng đưa nơi đây trở thành một điểm đến sinh thái, về nguồn hấp dẫn. Bên cạnh Làng văn hóa du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn (xã Bắc Quỳnh, huyện Bắc Sơn), xã Vũ Lăng phát triển du lịch sinh thái cộng đồng dựa trên điều kiện riêng biệt của tự nhiên với những nét hoang sơ, mộc mạc, đậm chất bản địa. Đến với Vũ Lăng, ngoài việc tham quan các di tích, tìm hiểu những giá trị lịch sử truyền thống cách mạng, du khách còn được trải nghiệm, tìm hiểu đời sống của người dân địa phương, khám phá nét đẹp văn hóa đặc trưng và chứng kiến cảnh sắc đổi thay trên mảnh đất Bắc Sơn tươi đẹp.